Urban Sketchers

Urban Sketchers
Eentje die heel hoog op mijn Essen-lijstje stond maar net niet op tijd op de beurs raakte. Gelukkig wel kunnen preorderen en woensdag kunnen spelen.
Er zijn geen precies aantal rondes, endgame wordt getriggerd wanneer er x-aantal (afhankelijk van spelersaantal) schetsboeken gepubliceerd worden.
Er zijn 4 gekleurde dobbelstenen en x-aantal witte dobbelstenen (afhankelijk van spelersaantal).
De 4 speciale acties hebben elk een kleur, de 5e actie (resources-actie) is kleurloos. Een gekleurde dobbelsteen kan je die enkel gebruiken voor die kleur actie en voor de resources-actie. Je moet dan ook nooit betalen aan een ander of aan de bank. Kies je een witte dobbelsteen dan kan je elke actie kiezen maar het verschil in getal betaal je aan de andere speler (indien er al een gekleurde dobbelsteen ligt) of aan de bank (als er nog geen gekleurde dobbelsteen ligt). De gekleurde acties hebben ook allemaal een eigen vakje per speler, dus eenmaal daar een dobbelsteen ligt, is die actieplaats kwijt. Zo kan je nooit 2x dezelfde actie na elkaar doen in dezelfde ronde.
In je beurt kies je 1 dobbelsteen en voer je een actie uit.
- Supply: je kiest het aantal resources gelijk aan het aantal ogen verschil tussen jouw dobbelsteen en de dobbelsteentoken. Je hebt een max van 12 resources op je spelbordje.
- Funding: je krijgt 4 munten plus het aantal munten gelijk aan hoeveel schetsboeken er in totaal (alle spelers samen) al gepubliceerd zijn).
- Travel: je gaat met je meeple op stap en raapt kaarten op. Voor elke stap en elke kaart die je opraapt betaal je 1 munt. De kaarten neem je in hand, er is geen handlimiet.
- Sketch: Je hebt 2 schetsboeken die onafhankelijk van elkaar zijn. Je betaalt het aantal resources bovenaan je kaart (met eventuele kortingen van eerder gelegde kaarten) en 1 munt per kaart die er al ligt in dat schetsboek. Je mag zoveel kaarten schetsen als je wil/kan betalen maar er mogen maar max 6 kaarten per schetsboek zijn. Voor elk wolk-symbooltje op de kaarten die je uitspeelde, mag je nu een token nemen en kiezen in welk schetsboek je het token legt. Dit token gaat voordelen of resource-korting opleveren voor de rest van het schetsboek.
- Publish: Je kiest 1 van de 2 schetsboeken en gaat dit publiceren. Als je voordeel-tokens hebt liggen bij je schetsboek, gebruik je ze. Eerst munten voor het aantal kaarten. Je krijgt ook punten voor het aantal kaarten in dat schetsboek en prestigepunten voor een ononderbroken reeks van continent-symbolen. Daarna neem je het aantal tokens met 1 van de 4 thema's (links onderaan je kaart). Dan zet je je publisher-token eentje vooruit op het spoor en ook de algemene publisher-token gaat 1 stap vooruit.
- Er zijn ook een aantal vrije acties.
Als je een oneindig-symbool passeert op een track, dan kies je een voordeeltegel uit (of je draait eentje om voor een nog betere actie). 

Je hebt ook 3 tegels op je spelbordje die een voordeel opleveren, die mag je tijdens je beurt gebruiken. Kom je later op een track een pijltje tegen, dan mag je 1 van die tegels terug omdraaien zodat je die opnieuw kan gebruiken.
De thema-tokens kan je omdraaien voor een voordeel zodat je extra munten, prestige, tegels omdraaien,... kan krijgen. En ze tellen dan ook nog mee in endgame-scoring, dus je kan ze zonder schroom gebruiken! 
Wanneer iedere speler 2 acties gehad heeft, stopt de ronde. De startspeler schuift door en de dobbelstenen worden opnieuw gerold.
Wanneer er x-aantal schetsboeken gepubliceerd zijn, wordt de ronde uitgespeeld en volgt de endgame-scoring. Je krijgt nog punten voor niet-gepubliceerde schetsboeken, je prestige-spoor, setjes van 4 verschillende tokens, meerderheden in de 4 verschillende tokens en nog punten voor overgebleven munten plus resources. En zo ken je de winnaar.

Conclusie:
Ik werd in 1 oogopslag verliefd op het artwork, dat is wat ook mijn aandacht trok bij het scrollen door de vele Essen-releases. En wauw, ook bij een 2e en 3e blik is dit echt heel mooi getekend. De symbolen op de kaarten zijn groot genoeg en duidelijk.
Gameplay. Dobbelstenen kiezen en 1 van de 5 acties uitvoeren. Zo simpel kan het zijn. Of toch niet... Je kan geen 2x in een beurt dezelfde ronde doen. Je hebt een constant gebrek aan munten. Je moet je kaarten goed plannen in welke volgorde je ze zal spelen en resources goed rekenen. Natuurlijk zijn je keuzes vrij logisch: eerst travel, dan schetsen, dan publiceren. En intussen zorgen dat je genoeg munten en resources hebt. Maar aangezien iedereen dezelfde acties wil, zal je waarschijnlijk wel eens (of meerdere keren) je plannen moeten aanpassen bv omdat je te weinig geld hebt omdat een ander de gekleurde dobbelsteen voor je neus weggritste, een ander net die kaart opraapte die jij wou,...
Er zit wel wat spelersinteractie in zonder gemeen te worden. Het betalen aan een medespeler. Het kiezen van kaarten, dobbelstenen,... maar even goed het publiceren van je schetsboeken, daarbij moet je de concurrentie toch wel wat in de gaten houden en meevolgen als er plots snel gepubliceerd wordt.
Herspeelbaarheid is wel ok door de vele kaarten en het tempo van publiceren dat door de spelers bepaald wordt.
Tijdsduur is wel wat meer dan op de doos staat. Niet dat het stoorde, het speelt vlot met weinig downtime. Maar het is wel iets om rekening mee te houden.
Voor mij 1 van de verborgen pareltjes van Essen en heel blij dat deze in de collectie zit.